Kriterijumi za podelu troškova
Znanje o podeli troškova je bitno sa stanovišta upravljanja troškovima. Šta znači upravljanje troškovima? To znači da može da se utiče na njihovu visinu, dinamiku i strukturu. Kao kriterijumi za podelu troškova javlja se podela prema elementima proizvodnje (prirodna podela), podela prema mestima nastanka, prema načinu prenošenja na nosioce, prema nosiocima i podela troškova u zavisnosti od promene obima proizvodnje.
Podela troškova prema elementima proizvodnje (prirodna podela)
Troškovi materijala ( Tm=M*Cm)
- troškovi osnovnog materijala
- troškovi pomoćnog materijala i pogonske energije
- troškovi režijskog materijala
Troškovi sredstava za rad (Ti=I*Ci)
- amortizacija
- troškovi tekućeg (održavanje sredstava za rad) i investicionog održavanja (zamena delova)
- troškovi sitnog inventara i alata
Troškovi radne snage (Tl=L*Cl)
- troškovi zarada za izvršeni rad
- troškovi naknade zarada (bolovanje, godišnji odmor, državni praznik)
- troškovi poreza i doprinosa.
Podela troškova prema mestima nastanka
Troškovi izrade (na radnim mestima u proizvodnji)
- Troškovi osnovnog materijala
- Troškovi pomoćnog materijala i pogonske energije
- Troškovi radne snage na poslovima izrade
- Troškovi radne snage na pomoćnim mestima u proizvodnji
- Troškovi sredstava za rad koja neposredno učestvuju u proizvodnji
Režijski troškovi (na rukovodilačkim mestima u proizvodnji i radna mesta van proizvodnje)
- Nabavka,
- prodaja,
- skladištenje,
- računovodstvo…
Podela troškova prema načinu prenošenja na nosioce
Direktni (direktno se mogu preneti na nosioce pomoću operativne evidencija (potrošnica materijala)
- Troškovi osnovnog materijala,
- Troškovi pomoćnog materijala i pogonske energije,
- Troškovi radne snage na mestima izrade.
Indirektni troškovi (ne mogu se direktno preneti na nosioce, utvrđuju se u ukupnom iznosu pa se pomoću ključa raspoređuju na nosioce-proizvode i usluge)
- amortizacija po vremenskom obračunu
- troškovi radne snage na režijskom poslovima
- troškovi režijskog materijala
Podela troškova po nosiocima
- pojedinačni i
- zajednički
Podela troškova u zavisnosti od promene obima proizvodnje
- fiksni i
- varijabilni.
Slična podela, gotovo istu, radi se i u drugom razredu kod poslovnog administratora. Pogledajte!