Критеријуми за поделу трошкова

Знање о подели трошкова је битно са становишта управљања трошковима. Шта значи управљање трошковима? То значи да може да се утиче на њихову висину, динамику и структуру. Као критеријуми за поделу трошкова јавља се подела према елементима производње (природна подела), подела према местима настанка, према начину преношења на носиоце, према носиоцима и подела трошкова у зависности од промене обима производње.

Подела трошкова према елементима производње (природна подела)

Трошкови материјала ( Tm=M*Cm)

  • трошкови основног материјала
  • трошкови помоћног материјала и погонске енергије
  • трошкови режијског материјала

Трошкови средстава за рад (Ti=I*Ci)

  • амортизација
  • трошкови текућег (одржавање средстава за рад) и инвестиционог одржавања (замена делова)
  • трошкови ситног инвентара и алата

Трошкови радне снаге (Tl=L*Cl)

  • трошкови зарада за извршени рад
  • трошкови накнаде зарада (боловање, годишњи одмор, државни празник)
  • трошкови пореза и доприноса.

Подела трошкова према местима настанка

Трошкови израде (на радним местима у производњи)

  • Трошкови основног материјала
  • Трошкови помоћног материјала и погонске енергије
  • Трошкови радне снаге на пословима израде
  • Трошкови радне снаге на помоћним местима у производњи
  • Трошкови средстава за рад која непосредно учествују у производњи

Режијски трошкови (на руководилачким местима у производњи и радна места ван производње)

  • Набавка,
  • продаја,
  • складиштење,
  • рачуноводство…

Подела трошкова према начину преношења на носиоце

Директни (директно се могу пренети на носиоце помоћу оперативне евиденција (потрошница материјала)

  • Трошкови основног материјала,
  • Трошкови помоћног материјала и погонске енергије,
  • Трошкови радне снаге на местима израде.

Индиректни трошкови (не могу се директно пренети на носиоце, утврђују се у укупном износу па се помоћу кључа распоређују на носиоце-производе и услуге)

  • амортизација по временском обрачуну
  • трошкови радне снаге на режијском пословима
  • трошкови режијског материјала

Подела трошкова по носиоцима

  • појединачни и
  • заједнички

Подела трошкова у зависности од промене обима производње

  • фиксни и
  • варијабилни.
Слика 1. Подела трошкова

Слична подела, готово исту, ради се и у другом разреду код пословног администратора. Погледајте!